Artykuł: Stosowanie DSA do DUUTO

W numerze 3/2025 Europejskiego Przeglądu Sądowego ukazał się mój artykuł. Tak naprawdę tytuł jest znacznie dłuższy, niż tytuł posta. Tekst traktuje bowiem o stosowaniu aktu o usługach cyfrowych (czyli DSA) do dostawców usług udostępniania treści on-line (DUUTO). Problem wziął się z (niemal) równoczesnej reformy przepisów dotyczących odpowiedzialności pośredników internetowych w dyrektywie 2019/790 o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym (CDSM) i DSA. Oraz określeniu przez prawodawcę unijnego relacji tych aktów prawnych w sposób daleki od jednoznaczności.

Rozporządzenie 2022/2065 w sprawie jednolitego rynku usług cyfrowych, czyli właśnie DSA, zastąpiło przepisy dyrektywy 2000/31/WE o handlu elektronicznym, dotyczące odpowiedzialności dostawcy usługi hostingu za niedozwolone treści zamieszczone w usłudze. Z kolei przyjęta nieco wcześniej dyrektywa 2019/790 o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym (CDSM) wprowadziła w art. 17 nowy model funkcjonowania dla pewnej kategorii dostawców usług społeczeństwa informacyjnego, określanych jako „dostawcy usług udostępniania treści on-line” (DUUTO), obejmujący również szczególne zasady ich odpowiedzialności za naruszenia praw autorskich i praw pokrewnych.

Stosunek pomiędzy DSA a przepisami sektorowymi w zakresie prawa autorskiego i praw pokrewnych określa art. 2 ust. 4 lit. b tego rozporządzenia. Przepis ten stanowi, że rozporządzenie pozostaje „bez uszczerbku” dla prawa Unii w dziedzinie prawa autorskiego i praw pokrewnych. Zasadę tę powtarza motyw 11, który m.in. wprost wymienia dyrektywę 2019/790 (CDSM), dodając, że ustanowione dyrektywą „szczególne zasady i procedury” powinny pozostać „nienaruszone”. Z pewnością oznacza to, że wejście w życie DSA nie doprowadziło do uchylenia art. 17 dyrektywy CDSM. Artykuł 2 ust. 4 lit. b ani motyw 11 DSA nie odpowiadają jednak wprost na pytanie, czy i w jakim zakresie DSA powinno jednak znaleźć zastosowanie do DUUTO.

O wynikających z tego przepisu trudnych związkach prawa autorskiego i DSA pisałem już w komentarzu do rozporządzenia. Teraz rozwijam kilka wątków. Po pierwsze analizuję pojęcia DUUTO i platformy internetowej (w skrócie DUUTO zawsze jest platformą internetową, platforma nie zawsze jest DUUTO). Zwracam też uwagę, że przepisy dotyczące odpowiedzialności platform to nie wszystko. Szereg przepisów rozdziału II i III DSA może (i chyba powinno) również znaleźć zastosowanie do tej kategorii dostawców.

Wskazuję też, że wszystko bardzo pięknie wygląda w teorii. Jak przeniesiemy nasze rozważania na grunt konkretnych przepisów, to ceną za elastyczność regulacji DSA jest trudność w ustaleniu, które przepisy DSA i w jakim zakresie znajdują zastosowanie do DUUTO. Postuluję więc podjęcie jakichś działań w celu zmniejszenia niepewności prawnej. Mogłaby pomóc np. aktualizacja wytycznych Komisji, wydanych na podstawie art. 17 ust. 10 CDSM. Obok uwzględnienia wniosków z wyroku w sprawie C-401/19, Polska przeciwko Parlamentowi i Radzie, aktualizacja taka powinna wyjaśnić, które przepisy DSA znajdują zastosowanie do DUUTO w zakresie stosowania art. 17 dyrektywy 2019/790.