27 września 2024 r. Sąd Krajowy w Hamburgu wydał pierwszy w Europie wyrok dotyczący eksploracji tekstu i danych (TDM) w kontekście trenowania systemów sztucznej inteligencji. W sprawie Kneschke przeciwko LAION sąd rozstrzygnął, czy niemiecka organizacja non-profit może powoływać się na wyjątek TDM dla celów badań naukowych przy tworzeniu zbiorów danych treningowych. Orzeczenie dostarcza pierwszych wskazówek orzeczniczych co do zakresu wyjątków TDM przewidzianych w dyrektywie DSM, zwłaszcza w odniesieniu do działalności badawczej prowadzonej we współpracy z podmiotami komercyjnymi.

20 września 2024 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o prawie autorskim, wprowadzająca największe od 1994 roku zmiany w zakresie umów autorskich. Nowe przepisy, wdrażające dyrektywę 2019/790 o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym (CDSM), istotnie modyfikują zasady wynagradzania twórców, w tym poszerzają prawo do podwyższenia wynagrodzenia umownego w ramach tzw. klauzuli bestselerowej, nakładają na nabywców praw obowiązki informacyjne oraz dają twórcom nowe uprawnienia, takie jak prawo „odwołania” umowy przy braku eksploatacji utworu. Dziś pierwsza część cyklu omawiającego nowe zasady dla umów autorskich.

W naszym prawie szykuje się nowa postać dozwolonego użytku programów komputerowych. Nie, nie chodzi o przepisy, jakie powinny zostać dodane w związku z implementacją dyrektywy 2019/790 o prawie autorskim w społeczeństwie informacyjnym. I nie, nie chodzi o nowelizację prawa autorskiego, a nowelizację ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa.

W projekcie ustawy mającej (wreszcie) wdrażać do polskiego prawa dyrektywę 2019/790 o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym (dyrektywę DSM) twórcy projektu wykluczyli stosowanie wyjątków dotyczących eksploracji tekstów i danych (text and data mining – TDM) do “tworzenia generatywnych modeli sztucznej inteligencji”. Ponieważ w dyskusji okazało się, że rzeczy, które powinny być oczywiste, najwyraźniej takimi nie są, poniżej przedstawiam najważniejsze zagadnienia dotyczące tego problemu w formie pytań i odpowiedzi.