O MNIE

KONTAKT

Umowy autorskie po nowemu #1

Umowy autorskie po nowelizacji – kogo i od kiedy chronią nowe przepisy?

20 września 2024 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o prawie autorskim, wprowadzająca największe od 1994 roku zmiany w zakresie umów autorskich. Nowe przepisy, wdrażające dyrektywę 2019/790 o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym (CDSM), istotnie modyfikują zasady wynagradzania twórców, w tym poszerzają prawo do podwyższenia wynagrodzenia umownego w ramach tzw. klauzuli bestselerowej, nakładają na nabywców praw obowiązki informacyjne oraz dają twórcom nowe uprawnienia, takie jak prawo "odwołania" umowy przy braku eksploatacji utworu. Dziś pierwsza część cyklu omawiającego nowe zasady dla umów autorskich.

TDM, sztuczna inteligencja i projekt nowelizacji prawa autorskiego

W projekcie ustawy mającej (wreszcie) wdrażać do polskiego prawa dyrektywę 2019/790 o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym (dyrektywę DSM) twórcy projektu wykluczyli stosowanie wyjątków dotyczących eksploracji tekstów i danych (text and data mining - TDM) do “tworzenia generatywnych modeli sztucznej inteligencji”. Ponieważ w dyskusji okazało się, że rzeczy, które powinny być oczywiste, najwyraźniej takimi nie są, poniżej przedstawiam najważniejsze zagadnienia dotyczące tego problemu w formie pytań i odpowiedzi.

Czy w Midjourney można stworzyć utwór?

Mało jest prawniczych sporów, które mnie irytują w równym stopniu, co dyskusja wokół prawnoautorskiej ochrony wytworów generatywnej sztucznej inteligencji. Spróbuję więc wyjść poza schemat i napisać coś więcej, niż to, że „problem jest złożony” i w ogóle „to zależy” oraz okraszeniem tego kilkoma mądrymi słowami. Zajmę się jednym bardzo konkretnym przypadkiem: fotorealistycznymi obrazami generowanymi za pomocą Midjourney. Dla uproszczenia ograniczę się do pytania, czy możliwe jest stworzenie utworu plastycznego WYŁĄCZNIE przez wpisanie w Midjourney odpowiedniego promptu, bez późniejszej edycji w programie graficznym.

Generative AI: pozwy przeciwko Stability AI i fair use

Czy tworzenie i eksploatacja systemów generatywnej sztucznej inteligencji (AI) narusza prawo autorskie? Na to pytanie będą musiały odpowiedzieć sądy w złożonych w ostatnich tygodniach pozwach w sprawach Andersen et al v. Stability AI Ltd. oraz Getty Images (US), Inc. v. Stability AI, Inc. Sprawy te dotykają kluczowych problemów powstających na styku sztucznej inteligencji i prawa autorskiego. Warto się im przyjrzeć bliżej, bo potencjalnie mogą wywrzeć duży wpływ na branżę AI.

Wyrok w sprawie C-401/19 i odpowiedzialność dostawców udostępniania treści on-line

Mam wrażenie, że po wczorajszym wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-401/19 Polska przeciwko Parlamentowi i Radzie w całej Europie rozległo się wielkie, zbiorowe „hmmm…”. No bo w sprawie, która rozchodziła się o stwierdzenie nieważności art. 17 dyrektywy 2019/790 o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym, a Polska zarzucała wprowadzenie cenzury prewencyjnej Trybunał wydał wyrok, który wydaje się cokolwiek mało czytelny. Nawet w porównaniu do art. 17 dyrektywy. Poniżej kilka spostrzeżeń, jakie nasunęły mi się w czasie lektury.

Oracle vs Google: API, prawo autorskie i spór o 9 miliardów dolarów

Sąd Najwyższy USA w sprawie Oracle v. Google rozstrzygnął wieloletni spór dotyczący prawnoautorskiej ochrony interfejsów programowania aplikacji (API). Spór, w którym wysokość roszczeń sięgała 9 miliardów dolarów, dotyczył wykorzystania przez Google fragmentów API Java w systemie Android. Wyrok z 5 kwietnia 2021 r. przesądził, że wykorzystanie nawet obszernych fragmentów cudzego kodu może w pewnych okolicznościach stanowić fair use (dozwolony użytek). Rozstrzygnięcie ma fundamentalne znaczenie dla określenia zakresu ochrony prawnoautorskiej w odniesieniu do rozwiązań, które stały się standardami rynkowymi w branży IT.

Wyrok TS UE w sprawie C-666/18: naruszenie licencji a naruszenie prawa autorskiego

Jaką odpowiedzialność ponosi licencjobiorca, który przekroczył zakres zezwolenia wynikającego z licencji na oprogramowanie i czy prawo krajowe może narzucać tu konkretny reżim odpowiedzialność? Na tak postawione pytanie odpowiedział TS UE w wyroku z 18 grudnia 2019 w sprawie C-666/18 IT Development SAS przeciwko Free Mobile SAS. Obyło się bez sensacji, choć warto zwrócić uwagę na szczegóły, bo sformułowana przez Trybunał odpowiedź na pytanie prejudycjalne łatwo może być nadinterpretowana.

Rzecznik generalny też czasem nie doczyta, czyli opinia w sprawie C-406/10 SAS Institute

Można powiedzieć, że rychło wczas, ale doczytałem opinię rzecznika generalnego Yves’a Bota w sprawie C-406/10 SAS Institute przeciwko World Programming. Opinia z 2011 r., więc żadna nowość, ale trafiłem tam na jeden wątek, który mnie zaintrygował. Mianowicie rzecznik zamieścił całkiem obszerny wywód co do dopuszczalności dekompilacji cudzego programu w celu poznania formatu pliku, w jakim ten program zapisuje dane. I stwierdził, że jest niedopuszczalna. Ponieważ zawsze uważałem inaczej, wręcz podawałem to jako sztandarowy przykład, kiedy dobranie się do cudzego programu jest dozwolone, zacząłem grzebać.

Czy konkursy SMS to gry hazardowe?

Czy konkursy SMS to gry hazardowe? Różnego rodzaju akcje typu „kto pierwszy, ten lepszy” były przez długie lata popularną formą działań promocyjnych. Pod koniec 2014 roku wydane zostały jednak dwa wyroki NSA, kwalifikujące konkursy SMS jako gry hazardowe. Dotyczy to zarówno konkursów, w których o wygranej decyduje czas odpowiedzi na pytanie konkursowe, jak i takich, w których liczy się czas reakcji uczestnika na inne zdarzenie (np. przesłanie SMS najbliżej pełnej godziny).